Manual për teorinë e konspiracionit

Konspiracionet e vërteta ekzistojnë. Volkswagen konspiroi për të mashtruartestet e emisioneve për motorët e tyre me naftë. Agjencia e SigurisëKombëtare e Shteteve të Bashkuara ka spiunuar në mënyrë sekrete qytetarëtpërdorues të internetit. Industria e duhanit mashtroi publikun për efektet edëmshme shëndetësore nga pirja e duhanit. Ne i njohim këto konspiracionepërmes dokumenteve të brendshme të industrisë, hetimeve qeveritare oseinformatorëve.

Teoritë e konspiracionit, përkundrazi, kanë tendencë të vazhdojnë për një kohëtë gjatë edhe kur nuk ka prova vendimtare për to. Këto teori konspirative bazohennë një shumëllojshmëri modelesh të të menduarit që njihen si mjete të pasigurtapër ndjekjen e realitetit. Teoritë e konspiracionit zakonisht nuk mbështetennga prova të forta, por kjo nuk i pengon ato të përhapen. Për shembull, besimii përhapur se sulmet terroriste të 11 shtatorit ishin një “punë e brendshme” kavazhduar për shumë vite pas ngjarjes. Dekada më vonë, një shumicë e madhe eamerikanëve ende mendojnë se qeveria fshehu të vërtetën për vrasjen e JFK.

Teoritë e konspiracionit e dëmtojnë shoqërinë në shumë mënyra. Teoritë ekonspiracionit, për shembull, mund t’i bëjnë njerëzit më pak të motivuar përt’u përfshirë në politikë ose të pakësojnë gjurmët e tyre të karbonit.3 Manualii Teorisë së Konspiracionit shpjegon pse teoritë e konspiracionit janë kaq tëpërhapura, si të njihen karakteristikat e të menduarit konspirativ dhe ofron njëlistë të teknikave të suksesshme të zhvlerësimit në mënyrë që të minimizohenkëto ndikime negative.